Nie dalej jak trzy miesiÄ…ce temu w powszechnym odczuciu problem Grecji wydawaÅ‚ siÄ™ skoÅ„czony i rozwiÄ…zany. Redukcja 130 mld EUR dÅ‚ugu Aten i blisko bilionowa pomoc Europejskiego Banku Centralnego dla europejskiego systemu bankowego miaÅ‚y kupić wystarczajÄ…co dużo czasu aby politycy mogli przejść do rozmów do dziaÅ‚aÅ„. I faktycznie przeszli! Tylko zamiast drogi kompromisu wybrali dość niebezpiecznÄ… alternatywÄ™ „gry w cykora”.
Do gry stanÄ™li greccy politycy naprzeciw „Trojki” (Komisja Europejska, MFW i EBC). Paraliż powyborczy w Grecji jeszcze zaogniÅ‚ sytuacjÄ™, bo majÄ…c Å›wiadomość nieuchronnoÅ›ci kolejnych wyborów w politycy w Grecji zaczÄ™li przeÅ›cigać siÄ™ w deklaracjach o stopniu renegocjacji pomocy dla tego kraju jak tylko akurat ich partia dojdzie do wÅ‚adzy. Ten dość niespodziewany obrót wydarzeÅ„ od razu zwróciÅ‚ uwagÄ™ inwestorów i rynków, które obecnie sÄ… szczególnie wrażliwe na wszelkie zapowiedzi kolejnych ekstremalnych rozwiÄ…zaÅ„. Na dziÅ› nie sposób wskazać kto pierwszy okaże sÅ‚abość (Grecja przyjmujÄ…c dalsze oszczÄ™dnoÅ›ci czy UE mimo wszystko udzielajÄ…c pomocy), ale ewentualnie zwyciÄ™stwo może okazać siÄ™ pyrrusowe, ponieważ przegranym już stajÄ… siÄ™ greckie banki. System bankowy opiera siÄ™ na zaufaniu, a w Grecji wiara w stabilność systemu topnieje w zastraszajÄ…cym tempie. W 2011 roku suma depozytów w greckich bankach zmniejszyÅ‚a siÄ™ o blisko 20 proc., osiÄ…gajÄ…c 170 mld EUR, a tylko od ostatnich wyborów ubyÅ‚o kolejne 700 mln. Prawdziwym zagrożeniem jest wiÄ™c nie bankructwo Grecji, ale możliwość zmaterializowania siÄ™ scenariusza panicznego wycofywania wszystkich Å›rodków z banków. Na taki rozwój wypadków nie jest przygotowany żaden bank na Å›wiecie, a niestety ludzka panika przenosi siÄ™ pomiÄ™dzy krajami zdecydowanie szybciej niż możliwe sposoby jej zapobiegania.
Po drugiej stronie Atlantyku inwestorzy majÄ… zupeÅ‚nie odmienne problemy. W piÄ…tek na gieÅ‚dzie NASDAQ po raz pierwszy bÄ™dzie notowany medialno-spoÅ‚ecznoÅ›ciowy gigant znany ponad 900 milionom użytkowników Facebook. Wszyscy z nich bÄ™dÄ… mogli kliknąć ”LubiÄ™ to!”. Popyt w ofercie pierwotnej podobno byÅ‚ olbrzymi. Podobno, bo ustalanie ceny maksymalnej i wielkoÅ›ci sprzedawanych udziaÅ‚ów zmieniaÅ‚o siÄ™ równie czÄ™sto co statusy najaktywniejszych użytkowników portalu. Ostateczne wartoÅ›ci robiÄ… jednak porażajÄ…ce wrażenie: 38 dolarów za akcje oznacza wycenÄ™ caÅ‚ej firmy na 104 mld dolarów. PoÅ‚owÄ™ tego co jest warta najwiÄ™ksza wyszukiwarka Å›wiata – Google, i ponad 20% tego ile trzeba zapÅ‚acić za Apple. Wskaźniki wyceniajÄ…ce firmÄ™ jak Cena/Zysk siÄ™gajÄ… astronomicznej wartoÅ›ci 107 (choć tu sporo zależy od przyjÄ™tej metodologii), a warto przypomnieć, że poziom uznawany za rozsÄ…dny to ok. 15. Facebook jest w zestawieniach porównywalny do Googla i gdyby powtórzyÅ‚ sukces Å›wiatowej wyszukiwarki, która w ciÄ…gu 8 lat powiÄ™kszyÅ‚a siÄ™ 9-krotnie to w 2020 roku Facebook siÄ™gnÄ…Å‚by biliona dolarów. Powtórka z rozrywki może być o tyle trudna, że w czasie pierwszego notowania Googla wyceniany byÅ‚ on na 23 miliardy dolarów, co odpowiadaÅ‚o 10-krotnoÅ›ci rocznych zysków.
PatrzÄ…c szerzej na gospodarkÄ™ Å›wiatowÄ… spowolnienie powoli siÄ™ materializuje w gorszych danych z Europy, ale Stany nadal utrzymujÄ… fason i wysokie loty. To co może inwestorów zaskoczyć to przeziÄ™bienie chiÅ„skiego smoka, którego problemem staje siÄ™… rynek nieruchomoÅ›ci. Widać fala przeceny rozpoczÄ™ta w 2006 w USA, przetaczajÄ…ca siÄ™ w 2009 przez EuropÄ™ w 2012 dochodzi do Azji. Ostatnie miesiÄ…ce to już zauważalne spadki cen nieruchomoÅ›ci w 47 z 70 chiÅ„skich miast i choć powszechnie uważa siÄ™, że ChiÅ„ski Bank Centralny bÄ™dzie pomagaÅ‚ obniżkami stóp procentowych i rezerw obowiÄ…zkowych dla banków to pytaniem otwartym i trudnym pozostaje czy chiÅ„skim molochem da siÄ™ tak samo Å‚atwo rÄ™cznie sterować jak kilkanaÅ›cie lat temu kiedy jego skala byÅ‚a kilkukrotnie mniejsza?
W tym zamieszaniu problemem z odnalezieniem siÄ™ ma polski rynek. Brak obrotów staje siÄ™ najwiÄ™kszÄ… bolÄ…czkÄ… i do czasu ich poprawy trudno oczekiwać przeÅ‚omu. MajÄ… szanse siÄ™ one pojawić już w okresie czerwiec-październik. Wtedy to bowiem przypada okres najwiÄ™kszego napÅ‚ywu Å›rodków z dywidend i przeprowadzanych wezwaÅ„. Te „nowe/stare” Å›rodki majÄ… szansÄ™ wesprzeć notowania na GPW, ponieważ bÄ™dzie to liczony w miliardach zÅ‚otych dopÅ‚yw gotówki do instytucji. Nie można jednak z całą pewnoÅ›ciÄ… stwierdzić, że caÅ‚a ta gotówka od razu znajdzie siÄ™ na rynku, ponieważ dużo bÄ™dzie zależaÅ‚o od postrzegania przyszÅ‚ego rozwoju wypadków przez konkretne instytucje. Dla przykÅ‚adu OFE już w kwietniu otrzymaÅ‚y część gotówki, a jednak nie zdecydowaÅ‚y siÄ™ na budowanie silniejszej ekspozycji na rynku akcji. W skali kilku miesiÄ™cy otrzymane Å›rodki jednak znajdÄ… siÄ™ na rynku i wszystko bÄ™dzie zależeć od dynamiki ich powrotu.
KoÅ„czÄ…c warto zwrócić uwagÄ™, że przez dwa miesiÄ…ce spadków technicznie polski rynek nie wyglÄ…da zachÄ™cajÄ…co to jednak zatrzÄ™sienie wezwaÅ„ na spóÅ‚ki ze strony inwestorów strategicznych dotyczÄ…cych różnych branż (finanse, chemia, IT) i wypÅ‚aty dywidend siÄ™gajÄ…cych 7-8 proc. to wskazania dobrego fundamentalnie rynku. A do tego w mediach coraz gÅ‚oÅ›niej o kryzysie i spadkach, o których wiedzÄ… już wszyscy. Tylko czy na gieÅ‚dach wiÄ™kszość ma racjÄ™?